Marian Nyczka (1925–1986)
artysta malarz i grafik
Urodził się 15.11.1925 roku w Kiełczewie na Wielkopolsce. Studiował w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Gdańsku pod kierunkiem profesorów Juliusza Studnickiego i Jacka Żuławskiego.
Po studiach, w 1953 roku, osiadł w Szczecinie. Wraz z kilkoma, również tu przybyłymi, koleżankami i kolegami ze swej uczelni tworzył tzw. grupę sopocką, pierwszą liczniejszą reprezentację artystów w powojennym Szczecinie. Uprawiał malarstwo i grafikę, ze szczególnym akcentem na drugą z tych dziedzin, posługując się głównie (choć nie wyłącznie) linorytem. Tworzył kompozycje figuralne i pejzaże pod wyraźnym wpływem kubizmu. Był członkiem szczecińskich grup twórczych: Grup 7, Grup 3, Grup 13. Od pierwszej wystawy w Szczecinie w lutym 1954 roku, rokrocznie prezentował swoje prace zarówno w Szczecinie, Warszawie (słynny „Arsenał” w 1955 r.) i innych miastach polski: we Wrocławiu, Opolu, Krakowie, Poznaniu, Bielsku-Białej. Od 1965 roku brał udział w wystawach zbiorowych poza krajem: w Rostocku (Niemcy), San Diego de Chile (Chile), New Delhi (Indie), Ankarze, Stambule (Turcja), Sao Paulo (Brazylia), Moskwie (ZSSR) i Cleveland (Wielka Brytania). Prezentował swoje prace także na wystawach indywidualnych: trzykrotnie w szczecińskim Biurze Wystaw Artystycznych (1960, 1961, 1971), a także w Poznaniu, Lublinie i warszawskiej Nowej Kordegardzie. W 1983 roku, z okazji trzydziestolecia pracy artystycznej, miała miejsce jubileuszowa wystawa jego prac w szczecińskim Muzeum Narodowym. Obrazy i grafiki Mariana Nyczki znajdują się w zbiorach szczecińskich (Muzeum Narodowe, Zamek Książąt Pomorskich, Książnica Pomorska), a także w Muzeum Narodowym w Warszawie, Muzeum Okręgowym w Toruniu, Muzeum im. L. Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze oraz zbiorach prywatnych w kraju i za granicą. Jego prace były wielokrotnie nagradzane, m.in. cztery razy z rzędu na Festiwalu Artystycznym „Wiosna Opolska” (1960, 1962, 1964, 1966) oraz na V Festiwalu Polskiego Malarstwa Współczesnego w Szczecinie (1968). W 1962 roku otrzymał Nagrodę Miasta Szczecina za całokształt twórczości. W roku 2007 roku Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie przypomniał postać i twórczość artysty wystawą w cyklu „Z galerii wspomnień”.
Zmarł 9.01.1986 roku w Szczecinie. Pochowany w rodzinnych stronach w Kościanie.
„W środowisku szczecińskim w początkowym okresie artysta pozostawał odosobniony w swoich poczynaniach w dziedzinie grafiki” – pisała Jadwiga Najdowa – „Utrzymywał jednakże bliskie kontakty z twórcami innych ośrodków, śledził też z uwagą wydarzenia artystyczne w kraju i na świecie. Za swego mistrza obrał Picassa. Bogactwo interpretacji grafiki wielkiego twórcy stało się dla Nyczki przedmiotem dociekliwych analiz i studiów, przyswajania zabiegów warsztatowych, sposobu rozczłonkowywania i zespalania formy i jak się okazało, także akceptowania postkubistycznych idei. Z wielorakich poczynań Picassa w grafice Nyczka skupiał uwagę tylko na niektórych, tych przydatnych do wypracowania i formułowania własnego stylu”.
Twórcy poświęcają serwis pamięci Marka Kramarza